Generalny Wykonawca

Znamy już różnice w przebiegu procesu inwestycyjnego z wykorzystaniem technologii BIM oraz prowadzonego w tradycyjny sposób. Czas na liczby. Poniższa Tabela nr 1 zawiera porównanie obu rozwiązań w oparciu o przyjęte wyżej założenia. Tutaj dostępna w formacie Excela.

Wszystkie normy dotyczące czasu pracy przyjęte zostały w oparciu o konsultacje z kosztorysantami, kierownikami budów czołowych firm budowlanych działających na rynku polskim, realizujących obiekty zbliżone do referencyjnego oraz firmą oferującą usługi outsourcingowe w zakresie wykorzystania technologii BIM.

Z analizy wyłączone zostały: etap projektowania oraz opracowanie kosztorysu.

Jak pokazuje powyższa analiza – przekonanie o niedostępności i nieosiągalnym pułapie cenowym dla realizacji projektów w technologii BIM jest mylące i bezpodstawne. Dla rozpatrywanego zadania czas realizacji poszczególnych etapów prac nie uległ znacznemu skróceniu, za wyjątkiem wyeliminowania konieczności powtórnej weryfikacji przedmiarów. Koszty realizacji zadania przy wykorzystaniu technologii BIM oraz w oparciu o panujące obecnie standardy są porównywalne, z niewielką przewagą na korzyść wykorzystania nowych technologii. Dla tak małego projektu możliwe do przewidzenia oszczędności to około 46700,00 PLN co stanowi około 28% standardowych kosztów obsługi projektu. Śmiało można podejrzewać że oszczędności te byłyby proporcjonalnie większe w odniesieniu do większych inwestycji oraz przy realizacji kolejnych projektów przy wykorzystaniu w/w technologii.

 Tabela 2: Porównanie kosztów realizacji wybranych etapów procesu inwestycyjnego w technologii BIM oraz 2D (szczegóły w Tabeli nr 1)

Wykres 1: Porównanie kosztów realizacji wybranych etapów procesu inwestycyjnego w technologii BIM oraz 2D

Tabela 3: Porównanie czasu realizacji wybranych etapów procesu inwestycyjnego w technologii BIM oraz 2D

Wykres 2: Porównanie czasu realizacji wybranych etapów procesu inwestycyjnego w technologii BIM oraz 2D

Do podobnych wniosków doszli również autorzy artykułu zamieszczonego w Journal of Building Information Modeling z 2010 roku, gdzie omówiona została analiza porównawcza CAD i BIM względem generowanych kosztów. Wynika z niej, że 18,4% kosztów kontraktów projektowanych w 2D stanowią roboty dodatkowe, podczas gdy przy wykorzystaniu technologii BIM wartość ta oscyluje w granicach 2,7%. Jest to niezwykle korzystna zmiana przynosząca wymierne korzyści tak Inwestorowi jak i pozostałym uczestnikom procesu inwestycyjnego jak np. Generalnemu Wykonawcy czy Podwykonawcom.

Schemat 1: Udział robót dodatkowych w kosztach kontraktów projektowanych w 2D, 3D i BIM; Źródło: Journal of Building Information Modeling, 2010

Podobnego zdania byli też naukowcy z M.E. Rinker, Senior, School of Building Construction from within the College of Design, Construction and Planning at the University of Florida , którzy w roku 2007 przeprowadzili badania z pomocą NIBS (Network of International Business Schools News ). Celem owych badań było udokumentowanie spostrzeżeń ekspertów dot. wpływu technologii BIM na różne fazy w cyklu życia projektu -przy wykorzystaniu sześciu najczęściej używanych miar lub wskaźników KPI (ang. Key Performance Indicators) w branży budowlanej.
Największy odsetek odpowiedzi pochodził od osób zaangażowanych w fazę projektową oraz zarządzające procesem inwestycyjnym – Schemat 2.

Schemat 2 – Źródło: Journal of Building Information Modeling, Fall 2007

Schemat 3 – Źródło: Journal of Building Information Modeling, Fall 2007

Jak pokazały wyniki wspomnianych badań (Schemat 3) wykorzystanie technologii BIM daje najkorzystniejsze rezultaty w zakresie kontroli jakości oraz oszczędności czasu, a może raczej pewności, że inwestycja zostanie zrealizowana w terminie – tj. zgodnie z założeniami harmonogramu. Autorzy badań podkreślili też kilka dodatkowych zalet, wskazanych przez respondentów tj.: obniżenie wartości roszczeń, wyższy poziom koordynacji, większa stabilność i przewidywalność przebiegu i rezultatów całego procesu inwestycyjnego. Wszystko to stanowi wartość dodaną, która w konsekwencji przekłada się na wymierne korzyści w postaci oszczędności finansowych, podniesienia prestiżu firmy jak również podniesienia poziomu bezpieczeństwa realizacji inwestycji.

W kolejnej części omówię sposoby wprowadzania technologii BIM dla GW. Będzie to już ostatnia część!

Katarzyna Orlińska-Dejer
Zespół M.A.D.

A teraz jak wygląda praca z wykorzystaniem technologii BIM (w oparciu o usługi outsorcingowe i doświadczenie własne w pracy na oprogramowaniu TektaStructures).

Otrzymujemy materiały przetargowe, w oparciu o które budujemy model 3D obiektu (łączący architekturę i konstrukcję). Pracując w oparciu o dokumentacje architektoniczną i konstrukcyjną automatycznie sprawdzamy ich wzajemną zgodność i wychwytujemy braki. Trudno przegapić w modelu brak zdefiniowania parametrów jakiegoś elementu czy też ich rozbieżność. Co więcej oprogramowania w oparciu o które budowane są inteligentne modele same alarmują użytkowników o konfliktach – dodatkowa para oczu. Model może być budowany przez jedną lub więcej osób, dzięki trybowi multiuser co znacznie przyspiesza pracę (nieocenione przy dużych realizacjach). Budując model w kilka osób widzimy elementy wstawiane przez pozostałych nie ma więc niebezpieczeństwa, że zdublujemy lub pominiemy jakiś element. Co więcej o elemencie zdublowanym program natychmiast informuje użytkownika (Program informuje użytkownika o podwójnym zamodelowaniu tego samego elementu – w trybie pracy jednoosobowej; przy pracy zespołowej sprawdzenie wystąpienia konfliktu tego typu wymaga sprawdzenia przez specjalny skrypt który wychwytuje wszystkie konflikty). Pełny model konstrukcji pozwala na zdefiniowanie warstw wykończeniowych, wyposażenia etc. w ilościach idealnie odpowiadających powierzchniom konstrukcyjnym. Zamknięty model pozwala na wygenerowanie raportów ilościowych dla całości inwestycji, z dokładnością do 1cm2 czy cm3. Dla powyższego zadania z uwagi na jego niski stopień skomplikowania założymy zespół 3 osobowy: 2 modelarzy i kosztorysant. W oparciu o przedmiar budujemy ofertę. Oferta trafia do Inwestora, który tak jak poprzednio ma sugestie dot. optymalizacji i zmian w projekcie. Naniesienie zmian w modelu 3D oraz wygenerowanie raportów jest znacznie prostsze niż przeliczenie nowych ilości na tzw. piechotę i minimalizuje ryzyko wystąpienia błędu. Prezentacja modelu Inwestorowi to dodatkowy atut dla GW – to sygnał „podchodzimy do tego tematu poważnie i w pełni profesjonalnie, nie ma czasu na błędy”. Dostajemy temat do realizacji. Wybieramy zespół odpowiedzialny za przygotowanie budowy. Dzięki temu, ze mamy model, nie musimy już sprawdzać obmiarów, co pozwala nam zaoszczędzić czas i skupić się na negocjacjach z podwykonawcami. Model na etapie realizacji to nieoceniona skarbnica wiedzy. Nie ma konieczności ponownego zliczania ilości wbudowanych materiałów. Wystarczy zaznaczyć interesujące nas elementy w wirtualnym świecie i wygenerować odpowiedni raport – ilości te są tożsame z ilościami jakie powinny pojawić się na fakturach od podwykonawców i dostawców. Nie ma miejsca na zaokrąglenia. Dzięki wychwyceniu 99% błędów, kolizji i niejasności dokumentacji na etapie budowania modelu pozbyliśmy się też nieprzyjemnych niespodzianek jakie lubią pojawiać się na etapie realizacji. Interesująca jest też  współpraca z podwykonawcami. Przykład: dokumentacja konstrukcji stalowej została przekazana wykonawcom w postaci modelu 3D, następnie uzupełniona o niezbędne informacje warsztatowe (detale połączeń) i skierowana do produkcji. To znacznie przyspieszyło prace, a możliwość sprawdzania rozwiązań proponowanych przez wykonawców na modelu 3D pozwoliła uniknąć późniejszych rozczarowań. Warto tez wspomnieć że opracowanie dokumentacji warsztatowej przy wykorzystaniu istniejącego już modelu to oszczędność rzędu 10 do 20% czasu i pieniędzy, przy założeniu że robi to firma odpowiedzialna za koordynowanie modelu.

Budowa jest ukończona. Nie obyło się oczywiście bez drobnych problemów i nieporozumień, ale takich problemów BIM nie jest w stanie rozwiązać. Ważne, że inwestycja zakończyła się zgodnie z harmonogramem i w ramach przewidzianego budżetu.

Teraz model może być przekazany Inwestorowi i dzięki darmowym narzędziom (BIM Vision, Tekla BIMsight itp.) posłużyć jako skarbnica wiedzy przy dalszym zarządzaniu inwestycją czy też zarządzania energią w budynku.

Poniżej w formie schematu proces inwestycyjny od etapu opracowania oferty po odbiór inwestycji przy wykorzystaniu technologii BIM (w niebieskich polach kluczowe korzyści)

 W kolejnych etapie przyjrzymy się dokładnie kosztom obydwu wariantów.

Katarzyna Orlińska-Dejer
Zespół M.A.D.