baklofen zamiannik €44.94
15 lut 2022

Warto wiedzieć. CDE wg PN-EN ISO 19650-1 – część 1

Zastanawialiście się kiedyś co tak naprawdę (literalnie)

15 lut 2022

Zastanawialiście się kiedyś co tak naprawdę (literalnie) o CDE mówi norma PN-EN ISO 19650-1 i 2? Ja tak – dlatego postanowiłam to prześledzić. Warto wiedzieć, czego wymaga od nas norma zanim zaczniemy pisać i/lub analizować wymagania w zakresie CDE dla postępowania, które planujemy ogłosić lub w którym chcemy wziąć udział jako np.: projektant czy wykonawca – szczególnie jeśli zamierzamy powołać się na zapisy normy lub powołał się na nie zamawiający.

Zanim przystąpicie do lektury niniejszego tekstu muszę Was uprzedzić, że:

  • Tekst ma dość niekonwencjonalny charakter z uwagi na zamysł cyklu, który zakłada stopniowe „oswajanie” zapisów normy w kontekście wymagań dot. CDE, ich późniejszą analizę, w tym w odniesieniu do postępowań, w których pojawiają się wymogi dotyczące CDE. Na zakończenie pochylimy się też nad publikacjami, które dotykają tej tematyki
  • Tekst świadomie pozbawiony jest obszernych komentarzy, dygresji, podsumowań i stanowi wyłącznie zbiór suchych faktów okraszony drobnymi „uwagami”, których celem jest (miejscami, gdzie to możliwe) ułatwienie interpretacji zapisów normy. Jak wszyscy dobrze wiemy język norm rządzi się swoimi prawami i nie należy do łatwych 😊. Wtrącenia z mojej strony (jako autorki tekstu a może bardziej tłumaczki – w tym konkretnym przypadku) oznaczyłam kursywą.
  • Oczywiście będą analizy i łączenie faktów, ale na to jeszcze przyjdzie czas

Aby dobrze opowiedzieć historię należy zacząć od początku, dlatego też pod lupę wzięłam najpierw normę PN-EN ISO 19650-1.

Przyjęta metoda:

Dla uproszczenia i skupienia się na temacie CDE nie będę analizować całej normy – zajmę się tymi miejscami w tekście normy gdzie zapisy odnoszą się bezpośrednio do CDE. Taka sytuacja występuje w  26 miejscach, odpowiednio:

  • Contents „12. Common data environment (CDE) solution and workflow” (spis treści) {1}
  • CDE (definicja) {3}
  • 6. The information delivery cycle {1}
  • 7.3. Project information management functions {1}
  • 9. Information container-based collaborative working {1}
  • 11.1. Principles (Managing the collaborative production of information) {4}
  • 11.3. Information quality (Managing the collaborative production of information) {2}
  • 12. Common data environment (CDE) solution and workflow {13}

Gdzie {x} – oznacza ile razy CDE występuje w danym rozdziale normy.

Rozwinięcie:

Definicja [3.3.15]

CDE – Uzgodnione źródło cyfrowej informacji dla projektowanego lub istniejącego zasobu[1] (ang. asset), wykorzystywane do gromadzenia, zarządzania i rozpowszechniania związanych z nim pakietów informacyjnych[2] (ang. information container) w zarządzanym procesie.

Uwaga: CDE rozumiane jako workflow[3], czyli przepływ pracy, opisuje procesy jakie mają być wykorzystywane; natomiast CDE rozumiane jako rozwiązanie IT opisuje system/technologię wspierającą te procesy.

Cztery zasady cyklu dostarczania informacji [6.The information delivery cycle > 6.1. Principles]

Specyfikacja i dostarczanie informacji o projekcie i zasobach powinny być zgodne z czterema nadrzędnymi zasadami. Każda z nich jest przedmiotem bardziej szczegółowego omówienia w dokumencie PN-EN ISO 19650-1.

  1. Informacje są potrzebne w procesie podejmowania decyzji na każdym etapie cyklu życia zasobu.
  2. Informacje są określane progresywnie[4] poprzez zestawy wymagań określone przez stronę powołującą[5] / stronę definiującą wymagania informacyjne (ang. appointing party), a dostarczanie informacji jest planowane i realizowane stopniowo przez zespoły dostarczające[6] / zespoły wykonawcze (ang. delivery teams). Ponadto niektóre informacje referencyjne mogą być też przekazane/dostarczone przez stronę powołującą / stronę definiującą wymagania informacyjne wyłącznie jednej lub kilku wyznaczonym stronom[7] / wykonawcom (appointed parties).
  3. W przypadku gdy zespół dostarczający / zespół wykonawczy składa się z więcej niż jednej strony/podmiotu, wymagania dotyczące informacji powinny być przekazane do najbardziej odpowiedniej ze stron lub punktu (w łańcuchu dostaw), do którego informacje mogą być dostarczane najsprawniej.
  4. Wymiana informacji obejmuje dzielenie się i koordynację informacji za pośrednictwem CDE, przy użyciu otwartych standardów, gdy tylko jest to możliwe, oraz jasno zdefiniowanych procedur operacyjnych, aby umożliwić spójne podejście wszystkich zaangażowanych stron.

Zasady te należy stosować w sposób proporcjonalny (adekwatny, dostosowany) w odniesieniu do realiów w jakich realizowany jest projekt lub towarzyszących zarządzaniu zasobami.

Funkcje zarządzania informacjami w projekcie. [7.3. Project information management functions])

Jasność funkcji, odpowiedzialność, znaczenie i zakres każdego zadania to podstawowe aspekty efektywnego zarządzania informacją. Funkcje powinny być określone w instrukcji dostarczania informacji[8] / umowie / zobowiązaniu (ang. appointment).

Złożoność funkcji zarządzania informacjami powinna odzwierciedlać zakres i złożoność informacji w projekcie. Ważne jest, aby funkcje te były przydzielane na bieżąco, przez cały czas jego trwania i korespondowały z tym co dzieje się na projekcie (np. formułą w jakiej jest realizowany).

Zarządzanie informacją w projekcie wiąże się z koniecznością ustalania standardu informacyjnego projektu, metod i procedur przetwarzania informacji (gromadzenia, udostępniania, archiwizowania) oraz wyboru CDE dla projektu.

Strona powołująca / strona definiującą wymagania informacyjne ( klient /inwestor/ zamawiający/ wykonawca) przydziela odpowiedzialność za dostarczenie informacji odpowiednio (we właściwym, wskazanym przez siebie zakresie) zespołom odpowiedzialnym za dostarczanie informacji z ramienia wykonawcy (lead appointed party) i jego podwykonawców (appointed parties). Zakres i podział tych obowiązków powinien być dostosowany i właściwy dla projektu i powinien być udokumentowany w instrukcji dostarczania informacji / umowie / zobowiązaniu (appointment-s)

Współpraca oparta na pakietach informacyjnych. [9. Information container-based collaborative working]

Wspólne tworzenie informacji (w rozumieniu ustalenia zasad współpracy) wymaga określenia ogólnych warunków ich tworzenia i ustrukturyzowania (uporządkowania), aby można było stosować podstawowe zasady współpracy opartej na pakietach informacyjnych.

 Uwaga: dla tego rozdziału przywołuję tylko ppkt (d), w którym literalnie pada odniesienie do CDE, choć mam świadomość, że nie tylko ten podpunkt dotyka kwestii wymiany i tworzenia informacji. Bez obaw jednak, obiecuję, że wrócę do tych zapisów później, analizując część 2 normy.

(…)

(d) zapewnienie CDE w celu zarządzania i przechowywania udostępnionych informacji, przy zachowaniu odpowiedniej i bezpiecznej dostępności dla wszystkich osób lub stron, które są zobowiązane do wytwarzania, wykorzystywania i utrzymywania tych informacji

(…)

Zarządzanie wspólnym tworzeniem informacji. Zasady. [11. Managing the collaborative production of information. > 11.1. Principles.]

CDE rozumiane zarówno jako rozwiązanie IT jak i przepływ pracy powinno być zaimplementowane tak, aby umożliwić dostęp do informacji tym, którzy potrzebują ich do pełnienia swojej funkcji. Rozwiązanie można wdrożyć na kilka sposobów i przy użyciu szeregu różnych technologii. Według „BIM according to the ISO series 19650” zastosowanie CDE i przepływów pracy umożliwia opracowanie sfederowanego modelu informacyjnego[9]. Obejmuje on modele informacyjne (ang. information model) od różnych wykonawców (lead appointed parties), zespołów dostarczających / zespołów wykonawczych (delivery teams) lub zespołów zadaniowych (task teams). Bezpieczeństwo i jakość informacji powinny być brane pod uwagę i, w stosownych przypadkach, włączone do definicji (w rozumieniu np. wymagań informacyjnych zawartych w dokumentacji przetargowej) lub propozycji o w rozumieniu np. oferty CDE. Bardziej szczegółowe koncepcje i zasady dotyczące rozwiązania CDE i przepływu pracy znajdują się w punkcie 12 normy PN-EN ISO 19650-1.

Zarządzanie wspólnym tworzeniem informacji. Jakość informacji. [11. Managing the collaborative production of information. > 11.3. Information quality] 

Informacje zarządzane w CDE powinny być zrozumiałe dla wszystkich stron. W tym celu należy uzgodnić:

Klasyfikacja obiektów powinna być zgodna z zasadami zawartymi w ISO 12006-2. Informacje o obiekcie powinny być zgodne z ISO 12006-3, aby wspierać wymianę danych o obiektach.

Należy rozważyć automatyczne sprawdzanie informacji w CDE (np. automatyczne sprawdzanie zgodności nazewnictwa plików z przyjętą dla projektu nomenklaturą nazewnictwa / standardem informacyjnym)

cdn…

Katarzyna Orlińska-Dejer

ePM

Źródła:

[1] PN-EN ISO 19650-1:2019 Organizacja i digitalizacja informacji o budynkach i budowlach, w tym modelowanie informacji o budynku (BIM). Zarządzanie informacjami za pomocą modelowania informacji o budynku. Część 1: Koncepcje i zasady, Warszawa, 2019

[2] Leksykon BIM, Załącznik nr 1 do dokumentu „Zarządzanie inwestycją budowlaną w metodyce BIM – szablony dokumentów BIM”, opracowanego w ramach projektu „Cyfryzacja procesu budowlanego w Polsce”, Warszawa, 2020 https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/cyfryzacja-procesu-budowlanego-w-polsce–zakonczenie-projektu

[3] https://sjp.pwn.pl/slowniki/progresywnie.html

[4] https://pl.wikipedia.org/wiki/Workflow

 


[1] Obiekt, który ma potencjalną lub faktyczną wartość dla organizacji.[2]

[2] Trwały zestaw informacji możliwy do odzyskania z poziomu hierarchii przechowywania plików, systemu lub aplikacji. [2],

[3] Workflow (ang. work flow, ‘przepływ pracy’)  – w szerszym sensie pojęcie to oznacza sposób przepływu informacji pomiędzy rozmaitymi obiektami biorącymi udział w jej przetwarzaniu. W węższym sensie jest to określenie sposobu przepływu dokumentów pomiędzy pracownikami wykonującymi pewien zalgorytmizowany zespół czynności. [4]

[4] Osiągnięcie kolejnego stopnia rozwoju, stopniowe wzrastanie [3]

[5] Odbiorca informacji o robotach, towarach lub usługach od wykonawcy i podwykonawców (ang. lead appointed party / appointed party). Uwaga 1: W niektórych krajach strona powołująca może być określana jako klient (ang. client), inwestor lub zamawiajacy (ang. owner or employer), ale należy pamiętać, że termin ten (appointing party) nie ogranicza się wyłącznie do tych funkcji. Uwaga 2: termin ten stosowany jest niezależnie od tego czy strony uzgodniły, w sposób formalny, obowiązującą instrukcję (ang. appointment) przekazywania informacji pomiędzy stronami. [1]

[6] Zespoły odpowiedzialne za dostarczanie informacji z ramienia wykonawcy i jego podwykonawców (ang. lead appointed party and their appointed parties). Uwaga 1: zespół dostarczający może być dowolnej wielkości, od jednej osoby wykonującej wszystkie niezbędne funkcje po złożone, wielozadaniowe zespoły. Wielkość i struktura każdego zespołu są odpowiedzią na skalę i złożoność działań związanych z zarządzaniem zasobami lub realizacją projektu. Uwaga 2: Wiele zespołów dostarczających można wyznaczyć jednocześnie i/lub sekwencyjnie w związku z pojedynczym zasobem lub projektem, mając na uwadze skalę i złożoność działań związanych z zarządzaniem aktywami lub realizacją projektu Uwaga 3: zespół dostarczający może składać się z wielu zespołów zadaniowych ze strony generalnego wykonawcy oraz podwykonawców Uwaga 4: zespół dostarczający jest tworzony (powoływany) przez stronę powołującą a nie generalnego wykonawcę (tu bardziej w rozumieniu struktury, składu) [1]

[7] Dostawcy informacji o robotach, towarach lub usługach. [1]

[8] Uzgodniona instrukcja udzielania informacji (umowa / zobowiązanie) dotyczących robót, towarów lub usług. Uwaga 1: termin ten stosowany jest niezależnie od tego czy strony uzgodniły, w sposób formalny, obowiązującą instrukcję/umowę/zobowiązanie (ang. appointment) przekazywania informacji [1]

[9] Więcej na temat sfederowanego modelu informacyjnego, podstawowych zasad opracowywania modeli informacyjnych znajdziecie w dokumencie „Omówienie szablonu Planu BIM” dostępnym na stronie https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/cyfryzacja-procesu-budowlanego-w-polsce–zakonczenie-projektu

Leave a comment
More Posts
Comments
Comment