Ostatnie zestawienie cen oprogramowania BIM na blogu ma już 5 lat. Przez ten czas sporo się wydarzyło w świecie aplikacji BIM oraz – co odbiło się szerokim echem w do niedawna jedynie kuluarowych dyskusjach – w temacie metod dystrybucji licencji. Oczywiście mowa tu o dość kontrowersyjnej zmianie, jaką odważył się dokonać Autodesk – niewątpliwie jeden z największych dystrybutorów oprogramowania BIM. W skrócie zmiana ta obejmowała całkowitą rezygnację z licencji wieczystych na rzecz odnawialnych corocznie subskrypcji.
Choć mogło się wydawać, że echa tego wydarzenia już dawno przycichły, była to tylko cisza przed burzą i dziś dyskusja o polityce Autodesku już przestała być kuluarowa, a stała się ogólnoświatowa. Głównie za sprawą listu otwartego skierowanego do CEO Autodesku – Andrew Anagnosta. List ten możecie przeczytać tutaj: (Autodesk customer letter) a komentarze m.in. tutaj (bim4u.eu) lub tutaj (dezeen.com).
Czy te zmiany były dobre dla Autodesku to jeszcze ciężko oceniać. Dużo może zależeć od tego, co w świetle tegorocznych wydarzeń zrobi ten deweloper. Niewątpliwie jego działania zmieniły jednak nieco w kwestii modeli dystrybucji oprogramowania. Dziś większość producentów, choć często nadal posiada w swojej ofercie licencje wieczyste, umożliwia zawarcie różnego rodzaju krótkoterminowych umów ze swoimi klientami. Dziś już nie tylko samochód czy sprzęt AGD można kupić na raty czy zdecydować się na leasing – takie metody wkroczyły pośrednio również do ofert producentów oprogramowania.
Założenia do analizy
Z uwagi na różne formy licencjonowania oprogramowania oraz wpływ wybranych opcji na koszty w czasie, na potrzeby niniejszej analizy przyjmiemy horyzont czasowy roczny, trzyletni oraz sześcioletni. Dla uproszczenia obliczeń zakładamy brak zmiany poziomu cen na przestrzeni analizowanego okresu oraz siły nabywczej pieniądza (część kwot podana jest w walutach obcych). Wszelkie ceny, o ile nie wskazano inaczej, są kwotami netto, a więc bez uwzględnienia stawki podatku od towarów i usług (dla oprogramowania wynosi on 23%).
Musimy także założyć, że nie zmieni się ani model biznesowy producentów, ani warunki licencjonowania, a więc nie powtórzy się “rewolucja” Autodesku sprzed kilku lat i dzisiejszy status quo utrzyma się w analizowanym okresie sześciu lat. Dla lepszego porównania cen niezależnie od tego, czy rozpatrujemy oprogramowanie dedykowane dla jednej branży, czy dla biura wielobranżowego, weźmiemy pod uwagę koszt tylko jednej licencji (z pewnymi wyjątkami wskazanymi poniżej). Dodatkowo należy zaznaczyć, że w analizie nie uwzględniamy oprogramowania do obliczeń, jako element pożądany w przypadku realizacji projektu z wykorzystaniem modeli BIM, ale nie niezbędny – zainteresowani tym zakresem narzędzi muszą wykonać research na własną rękę.
Szukając oprogramowania z wykorzystaniem poniższego zestawienia musimy także uprzedzić, że nie jest to lista wszystkich narzędzi BIM, jakie są oferowane na rynku, a jedynie te, które można uznać za popularne lub pochodzące od znanych producentów. Ponadto powyższe założenia są uszczegóławiane poniżej, gdyż ciężko ustalić jeden wspólny mianownik, który mógłby być zastosowany dla wszystkich grup analizowanych programów oraz z uwagi na to, że producenci i dystrybutorzy prześcigają się w coraz to nowszych modelach dostarczania klientom swoich produktów.
Analizując koszty oprogramowania BIM warto odnieść je do kosztów innych narzędzi. Ponieważ koszt bywa często przytaczany jako jedna z większych barier wdrożenia BIM porównajmy go do tradycyjnego CADa. W przypadku takich aplikacji – podobnie zresztą jak w przypadku BIM – mamy szereg różnych możliwości zakupu, różniących się funkcjonalnością i – przede wszystkim – ceną. Bodaj najpopularniejszy software CAD, czyli Autodeskowy AutoCAD to wydatek 10.456 zł rocznie lub 28.243 zł [1] w perspektywie trzyletniej (oprogramowanie to objęte jest subskrypcją). Rynek oferuje jednak o wiele tańsze opcje: począwszy od darmowych (np. LibreCAD), przez kosztujące kilkaset złotych (np. DraftSight [2]) po kilka tysięcy (np. BricsCAD). Ale jeśli dobrze poszukamy to znajdziemy także darmowe narzędzia BIM (np. FreeCAD [3]).
Oferta dla wielobranżowego biura
W ramach tej analizy jako biuro wielobranżowe uznamy biuro architektoniczno-konstrukcyjno-instalacyjne. Dla takiej jednostki, choć producenci w ciągu ostatnich lat mocno poszerzyli swoją ofertę, za wiodące (a dla mniej zorientowanych – jedyne) uznaje się oprogramowanie firmy Autodesk. Jednak również Bentley posiada w swojej ofercie wielobranżowe oprogramowanie – OpenBuildings Designer, a i na naszym rodzimym podwórku można znaleźć oferty na tego typu pakiety aplikacji BIM (np. ArCADia). Poniżej przedstawimy oferty tych narzędzi przy opisanych wyżej założeniach.
Zacznijmy od najpopularniejszego pakietu BIM, czyli Revit 2021 [4]. W cenie subskrypcji Autodesk oferuje aktualizację do najnowszej wersji oprogramowania – użytkownik nie musi więc martwić się o upgrade i zawsze ma dostęp do aktualnej wersji używanego narzędzia, ale także do wersji starszych, jeśli ich potrzebuje [5]. Koszt subskrypcji rocznej wynosi 11.864,16 zł, natomiast trzyletniej – 32.042,22 zł. Dla okresu 6-letniego uwzględniono dwie subskrypcje na okres 3 lat, jako ofertę korzystniejszą cenowo w tym wymiarze czasowym.
Dla bardziej wymagających użytkowników Autodesk przygotował także ofertę tzw. kolekcji (wcześniej oferowane pakiety zostały wycofane [6]) – AEC Collection [7]. Zawiera on następujące narzędzia: Revit, AutoCAD, Civil 3D, InfraWorks, Navisworks Manage, Advance Steel, ReCap Pro, 3ds Max, Dynamo Studio, Fabrication CADmep, FormIt, Insight, Robot Structural Analysis Professional, Structural Bridge Design, Vehicle Tracking, Autodesk Drive oraz Autodesk Rendering. Koszt subskrypcji rocznej wynosi 18.355 zł, natomiast trzyletniej – 49.553 zł. Podobnie jak w przypadku Revit 2021 planując pracę z wykorzystaniem AEC Collection przez okres sześciu lat najkorzystniejsze cenowo jest dwukrotne wykupienie licencji trzyletniej.
Nieco inaczej jest w przypadku Systemu ArCADia BIM [8]. Ten oferowany jest w postaci licencji wieczystej (jej koszt wynosi 34.002 zł) i aby uzyskać poziom cen uwzględniający najnowsze wersje oprogramowania założymy, że koszt aktualizacji będzie stały i wyniesie tyle, na ile opiewają aktualizację dostępne w 2020 roku, czyli 1.776 zł. Należy zaznaczyć, że nie jest to koszt aktualizacji wszystkich składników pakietu bo nie wszystkie wydawane są w tym samym czasookresie.
Ponieważ jest to rozwiązanie modułowe można pokusić się także o małe odchudzenie proponowanego przez INTERsoft pakietu do zawartości pakietów dedykowanych dla poszczególnych branżystów, zgodnie z założeniami wyłączając narzędzia przeznaczone do przeprowadzania i publikowania wyników obliczeń oraz wszelkie dostępne biblioteki. Stosując takie założenia jako składniki pakietu System ArCADia BIM (LT) [9] wybierzemy moduły wchodzące w skład “Pakietu ARCHITEKT BIM” (dla architektów), INTERsoft ArCADia KONSTRUKCJA (dla konstruktorów), INTERsoft ArCADia SANITARNE LUX (dla branży instalacji sanitarnych) oraz INTERsoft ArCADia ELEKTRYKA (dla instalacji elektrycznych). Koszt odchudzonego pakietu wyniesie 18.593 zł, natomiast koszt aktualizacji przy wyżej opisanych założeniach – 1.248 zł.
Za subskrypcję OpenBuildings Designer [10] trzeba zapłacić 10.136 zł. W tej cenie użytkownik otrzyma możliwość aktualizacji oprogramowania oraz wsparcie techniczne. Poza modelowaniem wielobranżowym, w tym z wykorzystaniem programowania wizualnego, OpenBuildings Designer umożliwia także wykonywanie zaawansowanych analiz, np. obciążenia, energetycznych czy emisji CO2. Dla użytkowników wartością dodaną może się okazać autorski format wymiany danych BIM, jakim jest iModel. Oprogramowanie Bentley dostępne jest także w ramach licencji wieczystej, jednak jego koszt w tym modelu sprzedaży nie zostanie przedstawiony w niniejszym zestawieniu [11].
Podsumowanie kosztów pakietów BIM dla wielobranżowego biura
Finalnie koszt zakupu jednej licencji dla wielobranżowego pakietu oprogramowania BIM przy wcześniej wymienionych założeniach kształtuje się następująco:
Należy przy tym pamiętać, że wielobranżowe biuro może w zależności od własnych potrzeb samo skomponować swój zestaw oprogramowania z wszelkich możliwych narzędzi. Poglądowo na powyższym wykresie zamieszczono koszt zakupu zestawu openBIM®️ (min), przy czym jego koszty ustalono jako wartości minimalne dla sumy kosztów najtańszego oprogramowania architektonicznego, konstrukcyjnego, instalacji sanitarnych oraz elektrycznych w określonych przedziałach czasu. I choć poziom cen na wykresie wydaje się zbliżony warto wspomnieć, że zakup zestawu openBIM®️ to 4 licencje, które można wykorzystywać jednocześnie. W przypadku narzędzi wielobranżowych pracować może tylko jedna osoba.
Architektura
Oferta dla architektów jest nieco szersza niż dla całych zespołów wielobranżowych. Poza ujętymi w zakresie pakietami dla biur wielobranżowych, projektant ma do wyboru szereg innych opcji, z których najpopularniejsze obejmują programy takie jak ArchiCAD, Vectorworks oraz Allplan Architecture. Coraz powszechniej znane są także narzędzia stanowiące rozszerzenie funkcjonalności aplikacji utożsamianych do tej pory z CAD, np. BricsCAD BIM, ale istnieją również mniej popularne programy BIM dedykowane architektom, np. ArchLine.XP lub wspomniana już ArCADia. Poniżej przedstawiono możliwości zakupu narzędzi dedykowanych architektom (w kolejności alfabetycznej).
Allplan Architecture 2021 [12] to pierwsze z omawianych narzędzie dla architektów ze stajni Nemetschek. Koszt zakupu tego oprogramowania wynosi 12.500 zł. W tej cenie użytkownik otrzymuje pakiet umożliwiający nie tylko modelowanie architektoniczne, ale także m.in. możliwość wymiany danych, w tym z wykorzystaniem formatu IFC, narzędzia do obsługi chmur punktów oraz do wizualizacji. Aktualizacja oprogramowania o jedną wersję do góry zawarta jest w koszcie rocznej umowy serwisowej. Co ciekawe nie musimy kupować jej od razu – wystarczy, że będziemy nią dysponować w momencie wydania kolejnej wersji AllPlan, aby dokonać aktualizacji w cenie tej usługi wynoszącej 5.700 zł – zestawienie poniżej będzie uwzględniało właśnie taką opcję (wykup usługi serwisowej od drugiego roku użytkowania oprogramowania). Dodatkowym bonusem, jaki wtedy otrzymamy będzie też dostęp m.in. do specjalistycznych materiałów szkoleniowych i indywidualnych konsultacji.
Allplan Architecture dostępny jest także w opcji subskrypcji – wtedy nie musimy martwić się o upgrade. Koszt tej opcji wyniesie nas 11.400 zł rocznie.
W przypadku oprogramowania ArCADia [13] z uwagi na wspomnianą wcześniej modułowość użytkownicy mają w zasadzie pełną dowolność w zakresie wyboru części składowych swojego pakietu. Aby móc projektować z wykorzystaniem BIM niezbędne są 2 elementy: ArCADia BIM (jak wspomina producent jest to narzędzie pracy i kontroli pozwalające skupić się na istocie zagadnienia projektowego, a nie na żmudnych pracach „kreślarskich”) oraz ArCADia-IFC RVT (moduł umożliwiający wymianę danych w formacie IFC oraz RVT). I tak producent zaproponował 2 pakiety dla architektów:
- Pakiet ARCHITEKT BIM, obejmujący wyżej wymienione moduły oraz moduł ARCHITEKTURA 9 za 6.997 zł/1.248 zł (koszt licencji wieczystej/koszt upgrade przy założeniach jak w przypadku oprogramowania dla biura wielobranżowego),
- Pakiet ArCADia ARCHITEKTURA (12.925 zł/1.728 zł) – obejmujący także moduły dla projektowania architektury krajobrazu i instalacji odgromowych, sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej, moduł zapisujący model projektu do pliku możliwego do otwarcia za pomocą darmowej przeglądarki oferowanej przez INTERsoft oraz wybrane biblioteki elementów.
ArchiCAD 24 [14] oferuje dwie opcje zakupu: licencję wieczystą oraz subskrypcję. Dodatkowo Graphisoft oferuje usługę Archiclub, która obejmuje aktualizację narzędzi oraz gwarantuje priorytetową obsługę serwisową. Do zestawienia przyjmiemy więc wszystkie możliwe opcje:
- zakup licencji wieczystej w cenie 20.950 zł oraz coroczny wykup aktualizacji (w cenie aktualizacji o jedną wersję wzwyż, czyli 5.420 zł),
- zakup licencji wieczystej w opcji ARCHICLUB- do ceny narzędzia (18.040 zł) należy wtedy doliczyć koszt usługi – 690 zł za stanowisko kwartalnie, co daje 2.760 zł rocznie. W tej opcji nie uwzględniamy kosztów aktualizacji wersji oprogramowania, gdyż jest ona zawarta w cenie usługi ARCHICLUB, zakładamy utrzymanie usługi przez cały analizowany okres, czyli 6 lat,
- zakup subskrypcji rocznej to wydatek 7.760 zł (do zestawienia wybieramy standardową opcję zakupu, czyli bez usługi ARCHICLUB, gdyż opłata za nią nie rekompensuje różnicy w cenie samej subskrypcji).
Te same ceny weźmiemy także pod uwagę w przypadku możliwości zakupu oprogramowania dla konstruktorów, gdyż Graphisoft oferuje dodatek do programu Archicad umożliwiający modelowanie zbrojenia a sam produkt umożliwia nawet tworzenie i eksport modelu analitycznego.
ArchLine.XP 2020 Professional [15] to jedno z mniej popularnych narzędzi, które reklamowane jest jako aplikacja pozwalająca na modelowanie z wykorzystaniem BIM od koncepcji po projekty szczegółowe. Co ciekawe, umożliwia także importowanie bibliotek programu Revit w natywnym dla tego producenta formacie. Program dostępny jest w dwóch wersjach: dedykowanych dla architektów oraz architektów wnętrz (będziemy analizować tylko tą pierwszą, gdyż druga nie wpisuje się w główne założenia tego zestawienia). Licencja wieczysta ArchLine.XP kosztuje 9.800 zł, natomiast aktualizacja z usługą serwisową – 2.900 zł.
Użytkownik chcący pracować w BIM może także wybrać tańszą wersję programu – ArchLine.XP 2020 LT za cenę 5.900 zł. Wersja ta nie posiada możliwości pracy grupowej, obsługi chmury punktów oraz dodatków umożliwiających projektowanie wnętrz, ale pozwala na współpracę openBIM®️ oraz modelowanie parametryczne. Koszt jej aktualizacji wynosi jedyne 800 zł.
ArchLine.XP oferowany jest na takich samych zasadach, jak AllPlan i koszt usługi serwisowej uwzględnimy w zestawieniu dopiero od drugiego roku użytkowania programu.
Użytkownicy BricsCAD BIM V21 [16] poza tworzeniem dokumentacji konstrukcji i produktów budowlanych, tworzeniem wizualizacji i komunikacją międzybranżową mają możliwość m.in. wykorzystania procesu projektowania generatywnego (umożliwiającego przekształcenie prostego modelu bryły obiektu w model zawierający płyty, ściany i strefy. Oprogramowanie to dostępne jest w kilku opcjach zakupu:
- subskrypcji rocznej – jest to koszt 5.400 zł w przypadku licencji stanowiskowej,
- subskrypcji trzyletniej za 12.300 zł przy założeniu jak wyżej,
- zakup licencji wieczystej oraz coroczną aktualizację oprogramowania lub zakup usługi BricsCAD Maintenance.
Usługa BricsCAD Maintenance obejmuje aktualizację produktów oraz priorytetowe wsparcie techniczne, a także dostęp do BricsCAD Cloud. Z uwagi na to, że koszt aktualizacji przewyższa koszt usługi BricsCAD Maintenance wyłączymy tą opcję z analizy. Początkowy koszt licencji wieczystej (9.000 zł) uwzględnia już zakup usługi wsparcia technicznego na okres 12 miesięcy, natomiast w kolejnych latach użytkownik musi wykupić jej przedłużenie – jest to koszt 1.800 zł rocznie dla jednej licencji stanowiskowej.
Oprogramowanie Vectorworks [17] występuje w wielu wersjach: od Vectorworks Fundamentals (opcja podstawowa 2D/3D, nie obejmująca narzędzi branżowych) przez Vectorworks Architekt (wersja dla architektów kubaturowych oraz wnętrz) po Vectorworks Designer (wersję zawierającą wszystkie narzędzia i biblioteki branżowe, w tym dla architektów wnętrz, krajobrazu oraz dla branży scenicznej). Dla celów niniejszej analizy weźmiemy pod uwagę jedynie Vectorworks Architekt, gdyż najbardziej odpowiada możliwościom pozostałego oprogramowania dla architektów.
Licencja wieczysta w 2020 roku kosztuje 14.000 zł, natomiast upgrade o jedną wersję kosztuje 5.040 zł. Jeśli jednak użytkownik zdecyduje się na wykupienie usługi Vectorworks Service Select (VSS), która poza aktualizacją wersji oprogramowania obejmuje także wsparcie techniczne oraz 50% rabat na szkolenia, koszt ten wyniesie 3.170 zł rocznie. Dla celów analizy zakładamy, że w przypadku usługi Vectorworks Service Select opłacamy ją przez pełny czas użytkowania programu, czyli pełne 6 lat.
Podsumowanie cen oprogramowania BIM dla architektów
Poniższa tabela oraz wykres przedstawiają poziomy cen oprogramowania dla architektów w różnych opcjach zakupu narzędzi. W poniższym zestawieniu nie uwzględniono kosztów pakietów oprogramowania przedstawionych w sekcji dla biur wielobranżowych, aby zachować jego czytelność, choć należy zaznaczyć, że projektanci mogą również skorzystać z tych narzędzi.
Konstrukcja
Oferta dla projektantów konstruktorów jest nieco uboższa niż dla ich kolegów architektów. Niemniej nadal posiadają oni wybór w kwestii narzędzia dedykowanego dla nich do projektowania z zastosowaniem BIM. Również jeśli chodzi o nakładki na oprogramowanie architektoniczne (taką możliwość oferuje np. Graphisoft). Podobnie jak w poprzednim zestawieniu programy ułożyliśmy w kolejności alfabetycznej.
Program Allplan Engineering Buidling 2021 [18] to narzędzie dedykowane dla konstruktorów. Od Allplan Architecture wyróżnia go przede wszystkim możliwość modelowania zbrojenia oraz wbudowane katalogi akcesoriów zbrojeniowych. Dodatkowo posiada możliwość eksportu gięcia prętów do formatu BVBS (Bundesvereinigung Bausoftware). Koszt licencji wieczystej tego narzędzia wynosi 15.700 zł a usługi serwisowej – 5.700 zł. W poniższym zestawieniu – podobnie jak w przypadku wersji dla architektów – założymy wersję oszczędną i w pierwszym roku do kosztów oprogramowania nie doliczymy kosztów usługi serwisowej.
Podobnie uwzględnimy za to możliwość skorzystania z subskrypcji. Jej koszt wynosi również 11.400 zł w ujęciu rocznym.
Podobnie jak architekci, również konstruktorzy znajdą narzędzia dla siebie wśród modułów oferowanych przez INTERsoft. Pakiet przygotowany przez producenta – ArCADia KONSTRUKCJA [19] – obejmuje moduły dla obliczeń i – podobnie jak w przypadku innych pakietów – wymaga zakupu i zainstalowania modułów ArCADia BIM 12 oraz ArCADia-IFC RVT. Taki pakiet w wersji wieczystej kosztuje 8.629 zł, natomiast jego aktualizacja przy założeniach przedstawionych w ramach analizy narzędzi dla architektów – 818 zł.
Wspomniany już we wstępie Graphisoft umożliwia zainstalowanie dodatku stanowiącego nakładkę na Archicad. Eptar reinforcement 2.1 [20] (dostępna jest opcja dla systemu Windows oraz Mac) umożliwia projektowanie zbrojenia oraz tworzenie zestawień stali (bez możliwości wykonywania obliczeń statycznych). Dodatek jest dostępny w formie licencji wieczystej (wraz z usługą ARCHICLUB kosztuje dla systemu Windows 2.650 zł, bez – 2.790 zł) oraz w subskrypcji miesięcznej (odpowiednio 330 zł oraz 350 zł). Z uwagi na okres krótszy od zakładanego minimum (oraz jej nieopłacalności w porównaniu z kosztem zakupu licencji wieczystej) opcja ta nie znajdzie się w poniższym zestawieniu. Koszt aktualizacji Eptar reinforcement wynosi 650 zł, natomiast z usługą ARCHICLUB – 620 zł. W ramach kosztu Archicad uwzględniono cenę licencji wieczystej wraz z usługą ARCHICLUB, jako najkorzystniejszą w perspektywie 6-letniej.
Bentley, poza pakietem OpenBuildings Designer oferuje także narzędzie dedykowane dla projektantów konstruktorów – ProStructures [21]. Narzędzie to zawiera w sobie zarówno narzędzie do projektowania konstrukcji stalowych (ProSteel), jak i żelbetowych, w tym w zakresie obiektów mostowych (ProConcrete). Zestaw ProStructures kosztuje 12.877 zł rocznie, natomiast jego części składowe oferowane są po 8.146 zł rocznie.
Prota Structure Enterprise 2021 [22] to kolejny produkt od grupy Nemetschek. Narzędzie to umożliwia projektowanie konstrukcji żelbetowych oraz stalowych (w tym automatyczne generowanie połączeń, numerację elementów oraz tworzenie modelu procesu produkcji i sprawdzanie kolizji). Koszt licencji wieczystej tego oprogramowania wynosi 31.000 zł, natomiast jego aktualizacja – 5.500 zł.
Prota Structure oferowana jest na takich samych zasadach, jak Allplan i do poniższego zestawienia zostaną przyjęte takie same założenia.
Tekla Structures [23] uchodzi za jedno z najdroższych narzędzi BIM, co potwierdzają cenniki, do jakich udało nam się dotrzeć. Narzędzie jest dostępne w opcji zakupu licencji wieczystej. Dodatkowo klient może wykupić maintenance, który gwarantuje m.in. usługę Tekla User Assistance, helpdesk, aktualizacje oprogramowania oraz dostęp do bibliotek i zasobów Tekla Warehouse. Koszt licencji obejmującej modelowanie konstrukcji żelbetowych wynosi 8.000 Euro, natomiast usługa maintenance – 1.620 Euro. W kalkulacji przyjęto kurs Euro z dn. 10 grudnia 2020 roku oraz założono utrzymanie usługi maintenance przez cały rozważany okres (6 lat).
Podsumowanie cen oprogramowania BIM dla konstruktorów
Poniższa tabela oraz wykres przedstawiają poziomy cen oprogramowania dla projektantów konstrukcji w różnych opcjach zakupu narzędzi. W poniższym zestawieniu nie uwzględniono kosztów pakietów oprogramowania przedstawionych w sekcji dla biur wielobranżowych, aby zachować jego czytelność, choć należy zaznaczyć, że projektanci mogą również skorzystać z tych narzędzi.
Instalacje sanitarne
W ramach modelowania instalacji można zauważyć lekki podział pod względem przeznaczenia oprogramowania. Najczęściej jest ono dedykowane dla projektantów instalacji sanitarnych lub elektrycznych (lub do obu tych grup). Poniżej przedstawiono możliwości dla branżystów z zakresu instalacji sanitarnych, czyli wodno-kanalizacyjnych, grzewczych czy wentylacyjnych.
ArCADia SANITARNE LUX [24] to kolejny pakiet INTERsoftu. Obejmuje on narzędzia dla wentylacji, instalacji gazowych, kanalizacyjnych, wodociągowych oraz moduły umożliwiające przeprowadzenie obliczeń oraz sporządzanie świadectwa charakterystyki energetycznej. Koszt pakietu wynosi 17.895 zł. Po odchudzeniu go do podstawowych modułów umożliwiających modelowanie (czyli usuwając biblioteki oraz moduły obliczeniowe) – ten pakiet na potrzeby analizy nazwiemy ArCADia SANITARNE LUX (LT) – można ograniczyć koszt do kwoty 12.655 zł, a upgrade z 1.888 do 818 zł.
Kolejne oprogramowanie umożliwiające modelowanie (ale także obliczanie) to DDS-CAD (obecna wersja posiada nr 16). Podobnie jak oprogramowanie InterSOFTu jest to rozwiązanie modułowe. W zależności od zakresu prac użytkownik może zakupić mniej lub bardziej rozbudowaną wersję programu – pozwala na to wyjątkowo precyzyjny dobór możliwości narzędzia do potrzeb jego użytkowników – niestety nieco trudniej jest przedstawić jego koszty w syntetyczny sposób. Do analizy weźmiemy więc dwie opcje: najniższą i najwyższą, jeśli chodzi o możliwości. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że DDS-CAD standardowo wspiera BIM i wybór poziomu zaawansowania narzędzia wpływa jedynie na możliwości w zakresie obliczeń.
W poniższym zestawieniu znajdą się więc następujące wersje programu DDS-CAD (w nawiasie podano ich ceny katalogowe, w zestawieniu przyjęto kurs euro z 10 grudnia 2020 roku):
- Moduł KL-02 Basis i SH-02 Basis – odpowiednio najmniej zaawansowany moduł sanitarno-grzewczy oraz wentylacyjno-klimatyzacyjny (1.515 €),
- Moduł KL-10-E i SH-10-E– najbardziej zaawansowane moduły sanitarno grzewcze i wentylacyjno-klimatyzacyjne (4.350 €),
Koszt aktualizacji ujęty jest w ramach subskrypcji technicznej. Jej koszt zależny jest od wielu czynników, ale można przyjąć, że wynosi ok. 20% wartości danej licencji. Możliwa jest także aktualizacja DDS-CADa bez subskrypcji (w cenie ok. 10% wartości licencji), ale trzeba jednocześnie uiścić opłatę za subskrypcję techniczną za cały rok (opłata naliczana jest w ramach jednego roku kalendarzowego – stąd założenie będzie obejmować utrzymanie subskrypcji technicznej przez cały analizowany okres).
Analogicznie do Eptar Reinforcement dla konstrukcji, Graphisoft oferuje także podobne rozwiązanie dla instalatorów – MEP Modeler [25] umożliwiające modelowanie instalacji sanitarnych i elektrycznych (bez funkcjonalności związanych z obliczeniami). Standardowo kosztuje ono 2390 zł, natomiast dla członków ARCHICLUB – 1910 zł. Cennik na 2020 rok nie obejmuje możliwości podniesienia wersji tego narzędzia – stąd ten koszt nie będzie uwzględniony w podsumowaniu. Do wskazanego kosztu trzeba – podobnie jak w przypadku dodatku Eptar reinforcement – doliczyć koszt samego Archicada (z uwagi na brak aktualizacji MEP Modelera w zestawieniu nie uwzględniono kosztu aktualizacji Archicad – przyjęto koszt licencji wieczystej bez usługi ARCHICLUB, jako najkorzystniejszą cenowo przy wskazanych założeniach).
Podsumowanie cen oprogramowania BIM dla instalacji sanitarnych
Poniższy wykres przedstawia poziomy cen oprogramowania dla projektantów instalacji sanitarnych w różnych opcjach zakupu narzędzi wymienionych powyżej. W poniższym zestawieniu nie uwzględniono kosztów pakietów oprogramowania przedstawionych w sekcji dla biur wielobranżowych, aby zachować jego czytelność, choć należy zaznaczyć, że projektanci mogą również skorzystać z tych narzędzi.
Instalacje elektryczne
Branżyści z zakresu instalacji elektrycznych mają bodaj najmniejszy wybór, jeśli chodzi o dedykowane dla nich oprogramowanie. W zasadzie najczęściej wymieniane oprogramowanie obejmuje tylko Revita oraz DDS-CAD, choć również INTERsoft posiada w ofercie moduły elektryczne. Jeśli poszukamy dokładniej możemy trafić także na oprogramowanie takie jak elec calc™ BIM.
Pakiet ArCADia ELEKTRYKA [26] to ostatni z omawianych w tym zestawieniu zestaw oprogramowania od INTERsoftu. Obejmuje on narzędzia dla instalacji odgromowych, elektrycznych wraz z modułem dla tablic rozdzielczych oraz niezbędnych do prowadzenia projektu z wykorzystaniem BIM. Koszt tego pakietu wynosi 7.759 zł a jego aktualizacji przy wcześniej przedstawionych założeniach – 818 zł.
DDS-CAD również posiada osobne moduły dedykowane dla projektantów instalacji elektrycznych. Wersja najniższa oznaczona jest EL02E, a najwyższa EL11E [27]. Są one droższe niż moduły dla instalacji sanitarnych, gdyż ich koszty wynoszą odpowiednio 1.956 i 6.240 euro. Różnice między wersjami, jak i koszty aktualizacji oprogramowania są analogiczne do przedstawionych w sekcji oprogramowania dedykowanego dla branży sanitarnej.
Oprogramowanie elec calc™ BIM [28] jest dostępne w ramach subskrypcji rocznej, dwuletniej lub trzyletniej. Jej koszt wynosi odpowiednio 3997 Euro, 7918 Euro oraz 11762 € (koszty przeliczono na polską walutę wg kursu z 10 grudnia 2020 roku). Narzędzie w ramach swoich funkcjonalności oferuje wbudowaną przeglądarkę, import modeli w formacie IFC oraz współpracę poprzez BCF oraz – dzięki wtyczce – z oprogramowaniem Revit. W ramach subskrypcji klient otrzymuje wsparcie techniczne oraz update oprogramowania. Do poniższej kalkulacji przyjęto najkorzystniejszą opcję dla każdego z horyzontów czasowych, czyli subskrypcję roczną oraz wielokrotności trzyletniej.
Do poniższego zestawienia włączono także MEP Modeler z założeniami jak wskazano w przedstawieniu kosztów dla instalacji sanitarnych, ponieważ to narzędzie umożliwia także modelowanie instalacji elektrycznych.
Podsumowanie cen oprogramowania BIM dla instalacji elektrycznych
Poniższy wykres przedstawia poziomy cen oprogramowania dla projektantów instalacji elektrycznych wyżej wymienionych narzędzi w przedstawionych opcjach zakupu. W poniższym zestawieniu nie uwzględniono kosztów pakietów oprogramowania przedstawionych w sekcji dla biur wielobranżowych, aby zachować jego czytelność, choć należy zaznaczyć, że projektanci mogą również skorzystać z tych narzędzi.
Podsumowanie
Jak widać z powyższych kalkulacji koszt oprogramowania BIM rzeczywiście może być wysoki. Oczywiście na poziom cen wpływa dość mocno sposób dystrybucji oprogramowania (można zauważyć, że coraz popularniejsze subskrypcje są z reguły w dłuższej perspektywie droższe, niż rozwiązania oparte o licencje wieczyste). Prawdą jest jednak to, że w każdej z określonych wyżej kategorii można znaleźć stosunkowo tanie narzędzia. Samej trudno mi się w pełni zgodzić z przytoczoną w tytule, dość powszechną tezą, że “oprogramowanie BIM jest drogie” – skłaniałabym się raczej do stwierdzenia, że “może być drogie”, ale ocenę w tym zakresie pozostawiam każdemu z osobna.
Karolina Wróbel
M.A.D. Engineers
Źródła:
[1] https://www.autodesk.pl/products/autocad/subscribe?plc=ACDIST&term=1-YEAR&support=ADVANCED&quantity=1 [dostęp: listopad 2020]
[2] https://store.draftsight.com [dostęp: listopad 2020]
[3] https://www.freecadweb.org/?lang=pl [dostęp: listopad 2020]
[4] https://www.procad.pl/autodesk-revit/cennik [dostęp: październik.2020]
[5] https://www.autodesk.pl/subscription [dostęp: listopad 2020]
[6] https://www.autodesk.pl/collections/architecture-engineering-construction/overview?plc=AECCOL&term=1-YEAR&support=ADVANCED&quantity=1#buy-the-collection [dostęp: listopad 2020]
[7] https://www.autodesk.pl/collections/architecture-engineering-construction [dostęp: listopad 2020]
[8] https://www.intersoft.pl/cad/ [dostęp: październik 2020]
[9] Nie jest to oficjalna nazwa pakietu. Do analizy została wprowadzona, aby odróżnić pełną wersję pakietu oferowaną przez producenta od wersji odchudzonej spełniającej przyjęte założenia.
[10] https://www.virtuosity.com/product/openbuildings/ [dostęp: 07.10.2020]
[11] Europejskie strony internetowe nie oferują takich informacji (dostępne są jedynie informacje dla użytkowników ze Stanów Zjednoczonych). Deweloper po przedstawieniu celu pozyskania danych odmówił ich udzielenia.
[12] Informacje uzyskane bezpośrednio od dystrybutora (TMSYS Sp. z o.o.) drogą mailową
[13] https://www.intersoft.pl/cad/ [dostęp: październik 2020]
[14] https://archicad.pl/cennik/#archicad [dostęp: listopad 2020]
[15] https://www.archline-polska.pl/architektura-bim/ [listopad 2020]
[16] https://projektowaniecad.com.pl/cenniki/bricscad/bricscad-licencje/ [dostęp: listopad 2020]
[17] https://www.designexpress.eu/pl/vectorworks/package/architektura [dostęp: październik 2020] oraz informacje uzyskane od dystrybutora (Design Express Poland Sp. z o.o.) drogą mailową
[18] Informacje uzyskane od dystrybutora (TMSYS Sp. z o.o.) drogą mailową
[19] https://www.intersoft.pl/cad/ [dostęp: październik 2020]
[20] https://archicad.pl/cennik/#archicad [dostęp: listopad 2020]
[21] https://www.virtuosity.com/product/prostructures/ [dostęp: listopad 2020]
[22] Informacje uzyskane od dystrybutora (TMSYS Sp. z o.o.) drogą mailową
[23] Cennik własny
[24] https://www.intersoft.pl/cad/ [dostęp: październik 2020]
[25] https://archicad.pl/cennik/#archicad [dostęp: październik 2020]
[26] https://www.intersoft.pl/cad/ [dostęp: październik 2020]
[27] Informacje uzyskane od dystrybutora (Datacomp Sp. z o.o.) drogą mailową.
[28] https://eshop.trace-software.com/en/59_electrical-sizing-and-calculation/elec-calc-bim [dostęp: październik 2020]
