Model 4D to model 3D rozszerzony o informacje dotyczące czasu lub harmonogramowania (Rysunek 1).
Rysunek 1 BIM 4D
Powiązanie zadań harmonogramu z elementami modelu 3D pozwala na tworzenie wizualizacji kolejnych etapów realizacji inwestycji. Takie animacje mogą okazać się przydatne, np. do:
- lepszego zrozumienia poszczególnych etapów i całego procesu powstawania obiektu,
- porównywania rzeczywistego stanu zaawansowania budowy z stanem planowanym,
- monitorowania postępu prac na budowie,
- zobrazowania jak powinien wyglądać obiekt w wybranym terminie.
W niektórych przypadkach tworzenie takiej wizualizacji jest narzucone przez Zamawiającego, czego przykładem jest przetarg na Budowę Wielkopolskiego Centrum Zdrowia Dziecka (Szpitala pediatrycznego) wraz z jego wyposażeniem (Rysunek 2).
Rysunek 2 Źródło: SIWZ, Budowa Wielkopolskiego Centrum Zdrowia Dziecka (Szpitala pediatrycznego) wraz z jego wyposażeniem, Województwo Wielkopolskie, 2018
Jednym z programów, który umożliwia połączenie modelu 3D z harmonogramem i tworzenie wizualizacji jest Synchro PRO. Soft pozwala na zaimportowanie formatu IFC oraz formatów 3D (m.in. 3D PDF, 3D DWG, OBJ, DGN, SKP) i odczytywanie informacji przypisanych do obiektów. Harmonogram może zostać dodany z innego programu (jak Oracle Primavera) lub utworzony bezpośrednio w Synchro PRO na podstawie dodanego modelu.
Na bazie tego programu oraz materiałów (model BIM oraz harmonogram) utworzonych na potrzeby rzeczywistej inwestycji przez firmy IDH Poland i M.A.D. Engineers, ukształtował się opisany w artykule przykład łączenia modelu BIM z wymiarem czasowym.
Model natywny budynku powstał w programie Tekla Structures 2018, gdzie został podzielony na działki robocze i uzupełniony o informacje z tradycyjnego harmonogramu (tj. oznaczenie etapu i działki roboczej, czas trwania prac, data startu robót), a następnie wyeksportowany do formatu IFC (Rysunek 3).
Rysunek 3 BIM Vision – Model IFC budynku
W kolejnym kroku zaimportowano model IFC do Synchro PRO. Definiowanie harmonogramu w programie rozpoczęto od wprowadzenia kluczowych dat dla projektu na wykresie Gantta (start projektu, koniec projektu), a także zadań nadrzędnych do których dodawano później pod-zadania.
Najważniejszym aspektem całego procesu był model IFC, który oprócz poprawności geometrycznej, cechował się rozbudowaną informacją niegeometryczną, co pozwoliło na łatwe i szybkie definiowanie nowych zadań. Skorzystano z okna „Zasoby”, zawierającego listę wszystkich elementów wraz z przypisanymi parametrami, gdzie filtrowano i sortowano dane, a następnie zaznaczano grupy zasobów i tworzono z nich nowe zadania (Rysunek 4).
Rysunek 4 Synchro PRO – definiowanie nowego zadania
Nowe zadania pojawiały się na liście, gdzie nadawano im nazwę, określano czas trwania i termin wykonania. Wprowadzone informacje aktualizowały się na wykresie Gantta (Rysunek 5).
Rysunek 5 Synchro PRO – powstawanie wykresu Gantta
Po przygotowaniu zadań, skorzystano z opcji graficznych oferowanych przez Synchro PRO. Za pomocą „kodów zadania” utworzono kilka definicji wyświetlania kolorów modelu:
• wg profilu pracy (Rysunek 6),
• wg etapu (Rysunek 7),
• wg działki roboczej (Rysunek 8).
W oknie „Właściwości okna 3D” dostosowywano widok do potrzeb: wybierano tryb kolorowania, dodawano specjalne efekty czy wskaźniki (jak np. legenda do oznaczeń graficznych).
Rysunek 6 Synchro PRO – Kolorowanie modelu wg profilu pracy
Rysunek 7 Synchro PRO – Kolorowanie modelu wg etapu
Rysunek 8 Synchro PRO – Kolorowanie modelu wg działki roboczej
Opcja synchronizacji danych zewnętrznych (Rysunek 9) pozwalała na aktualizację zaimportowanego modelu IFC, bez utraty utworzonych zadań i powiązań elementów z zadaniami (o ile elementy były zmodyfikowane, a nie usunięte i dodane od nowa).
Rysunek 9 Synchronizowanie modelu IFC
Nowe pozycje filtrowano na liście zasobów i przydzielano do utworzonych już wcześniej lub nowych zadań (Rysunek 10).
Rysunek 10 Synchro PRO – przydzielanie nowych pozycji do istniejących zadań
Po zakończonej pracy odtworzono symulację w programie (opcja dostępna także w bezpłatnej przeglądarce Synchro Viewer). Dodatkowo utworzono animację, którą wyeksportowano do formatu .avi.
Niewątpliwą zaletę stanowiła możliwość wyświetlania stanu zaawansowania całego obiektu w wybranym terminie czy filtrowania elementów, które będą wtedy powstawać (Rysunek 11).
Rysunek 11 Synchro PRO – Wyświetlanie stanu zaawansowania obiektu i elementów powstających w wybranym dniu
Jako podsumowanie film przedstawiający wizualizację procesu budowy w przeglądarce Synchro Viewer.
Sylwia Trybek
M.A.D. Engineers
