W tym artykule przyjrzymy się modelowaniu zakończeń ścian z wolnym końcem (Rys. 1). Zazwyczaj występują one jako elementy wydzielające przestrzenie bez konieczności zamykania ich całą ścianą
z drzwiami lub jako przedłużenie ściany elewacyjnej (walor głównie estetyczny). Choć wykonanie ich wydaje się banalnie proste w rzeczywistości poprawne zamodelowanie jest dosyć uciążliwe.
Rys. 1 Przykłady ścian omawianych w tekście
Jak możemy się domyślać, sam fragment ściany nie stanowi problemu – pojawia się on dopiero przy próbie jej zakończenia, czyli osłonięciu brzegu ściany warstwami wykończeniowymi.
W przypadku, gdy model ma służyć jedynie sporządzeniu dokumentacji rysunkowej chyba najszybszą metodą jest skorzystanie z narzędzia Zakończenia ściany (Rys. 2). Spowoduje to wstawienie do modelu elementu bibliotecznego.
Rys. 2 Narzędzie Zakończenia ściany
Niewątpliwie plusem takiego rozwiązania jest ścisłe powiązanie obiektu ze ścianą (przy modyfikacji ściany ulega on zmianie razem z nią). Jak się jednak okazuje zakończenia ścian mogą zmniejszyć liczoną powierzchnię lub objętość ściany (Rys. 3). Rozwiązaniem jest zwiększenie jej długości o wartość wykończenia.
Rys. 3 Zmniejszona powierzchnia ściany (Widok 2D i 3D)
Dodatkowo kiedy przyjrzymy się IFC widać, że tego typu obiekt posiada parametry powiązane z elementami bibliotecznymi , a BaseQuantites podane są tylko dla jednej powierzchni, a nie całego elementu (Rys.4)
.Rys.4 Narzędzie Zakończenie ściany w IFC
Niestety metoda ta nie sprawdzi się przy wielowarstwowym wykończeniu, gdy np. oprócz tynku ściana posiada warstwę izolacji. W związku z tym, że element nie odzwierciedla rzeczywistej geometrii, powoduje błędny przedmiar, harmonogram itd. nie możemy wykorzystać tego fragmentu modelu w BIM.
Proponujemy dwie sprawdzone metody, które umożliwiają poprawne wykonanie zakończenia ścian, zarówno jedno jak i wielowarstwowych.
Sposób 1
Stworzenie profilu złożonego, który będzie obejmował zarówno rdzeń ściany, jak i wykończenie. Pamiętajmy jednak, że profil musimy zastosować do słupa i tak go wstawiać do modelu ze względu na nieodpowiednie dla nas usytuowanie normalnej w przypadku ściany. Następnie wystarczy zmienić klasyfikację elementu z IfcColumn na IfcWall (Rys. 5).
Rys. 5 Od lewej: utworzony profil złożony dla słupa wbudowany w model, efekt zastosowania profilu dla słupa i ściany (na czerwono profil elementu), widok 3D elementu zastosowanego w narożu oraz widok IFC w BIM Vision.
Użycie tej metody rozwiązania takiego newralgicznego elementu powoduje prawidłowe rozmieszczenie elementów w IFC oraz poprawną klasyfikację elementów i przedmiar poszczególnych IfcBuildingPart.
W przypadku, gdy występy ścian są jednakowe (lub liczba ich rodzajów jest mała) sposób ten wydaje się jednocześnie szybki (przez możliwość korzystania z już utworzonego profilu) oraz poprawny.
Można również stworzyć taki profil, który będzie „pasował” do wielu wystąpień (stosować go na końcu uzupełniając brakujące fragmenty profilem złożonym) jak pokazano na rysunku 5.
Rys. 6 Zastosowanie jednego profilu złożonego dla wielu podobnych wystąpień
Sposób 2
W przypadku, gdy ścian wystających z elewacji jest wiele i dodatkowo każda z nich ma inną długość lub obudowę, można wykorzystać sposób nr 2 (chociaż jest bardziej użyteczny przy pojedynczym wystąpieniu takiego zestawu elementów).
Polega on na modelowaniu osobno elementów rdzenia oraz wykończenia. Na początek modelujemy rdzeń ściany (tu z bloczków). Ponieważ koniec ściany jest ścięty należy skorzystać z SEO (Solid Element Operations), czyli z działań na elementach bryłowych. Niestety mimo poprawnego wykonania operacji (co widać na poniższym rysunku) może się zdarzyć tak, że ściana nie jest poprawnie wyświetlana w rzucie (problem z poprawną dokumentacją rysunkową). Należy to poprawić ale w opisie dalszych czynności będziemy skupiać się na poprawnym wykonaniu modelu w 3D, co jest gwarancją poprawnej geometrii w IFC.
Rys. 7 Modelowanie ściany wystającej z elewacji (widok 2D i 3D)
Gdy rdzeń jest gotowy można przystąpić do modelowania wykończenia (należy wcześniej utworzyć odpowiednią strukturę wielowarstwową). Jeżeli „obrysujemy” rdzeń jak pokazano na rysunku poniżej (podświetlono nowe elementy, zielone (2D)
i czerwone (3D) linie wskazują na sposób modelowania – są to linie odniesienia) efekt nie będzie satysfakcjonujący, co przedstawia rysunek 8.
Rys. 8 Efekt modelowania warstw wykończenia na rdzeniu w widoku 2D i 3D
Musimy znaleźć taki sposób ustawienia linii odniesienia, aby elementy poprawnie połączyły się w widoku 3D (tak też zostaną wyeksportowane do IFC). Największy problem jest z prawidłowym połączeniem ze ścianą, której przedłużenie modelujemy. Wykończenie wykonujemy w taki sposób, aby linia odniesienia dla niego była przedłużeniem linii odniesienia ściany przedłużanej – z pomocą przychodzi nam narzędzie offsetu. Wtedy to, że linia odniesienia rdzenia i wykończenia się nie pokrywają nie powoduje błędów w modelu, a okładzina połączy się bez konieczności stosowania dodatkowych cięć dla elementów.
Rys. 9 Poprawnie zamodelowana ściana będąca przedłużeniem elewacji
Z poprzednich artykułów wiemy już, że podstawą prawidłowego łączenia elementów są odpowiednio zdefiniowane priorytety materiałów ale tak jak dziś widzieliśmy, zdarzają się sytuacje, w których w widoku 2D elementy nie są wyświetlone prawidłowo (głównie dotyczy to struktur warstwowych). W takim przypadku konieczne jest sprawdzenie połączenia w widoku 3D, ponieważ model jest eksportowany do IFC w taki sposób, jak przedstawia go trójwymiar.
Kolejną rzeczą, na którą należy zwrócić uwagę są elementy biblioteczne. Jak mogliśmy zaobserwować na przykładzie narzędzia Zakończenia ścian, nie przenoszą one do IFC tego czego byśmy oczekiwali. Przy ich użyciu konieczna jest zamiana obiektu na kształt, nadanie odpowiedniego materiału oraz uzupełnienie informacji dla IFC w zakładce “ID i klasyfikacja”, lub zmapowanie odpowiednich parametrów w opcjach „schematu IFC”
Jak pokazaliśmy na przykładzie profilu potrzebnego do wykonania zakończenia ściany są sytuacje, w których możemy korzystać z narzędzia w sposób inny niż jego przeznaczenie (tutaj: narzędzie słup do zamodelowania ściany). Podstawowym warunkiem w takiej sytuacji jest zmiana klasyfikacji elementu (tu: IfcColumn na IfcWall).
Pliki IFC użyte w artykule:
Zakończenia ścian (53,4 KiB, 1 011 hits)
Joanna Karkoszka
Zespół MAD
