Omawiając problematyczne przypadki słupów nie sposób pominąć tzw. słupów – rdzeni ścian (Rys.1). Oczywistym jest, że prawidłowe docięcie ściany przez słup zależy od zdefiniowanych priorytetów materiałów budowlanych ale dziś pokażemy, że czasami same priorytety to za mało żeby uzyskać prawidłowy model IFC.
Rys.1 Przykłady słupów – rdzeni ścian
Podobnie jak w przypadku słupów wolnostojących, ze względu na problemy w przedmiarze, słupy – rdzenie powinniśmy modelować bez zaznaczonej opcji okładziny (Rys.2).
Rys.2 Narzędzie okładziny słupa
Jeżeli wymiary słupa nie przekraczają grubości ściany wystarczy wstawić go w jej rdzeń bez dodatkowych modyfikacji (otwór zostanie wycięty automatycznie ze względu na kolejność łączenia elementów). Spowoduje to „przejęcie” wykończenia ze ściany bez względu na zaznaczenie (lub nie) opcji dotyczącej sposobu obudowania (Rys.3).
Rys.3 Słupy – rdzenie o wymiarach mniejszych lub równych grubości ściany. Po lewej: widok rzutu w ArchiCADzie, po prawej: ściana z ukrytymi słupami pokazana w BIM Vision
W przypadku, gdy część słupa wystaje poza krawędź rdzenia ściany na pierwszy rzut oka najrozsądniejsze wydaje się wybranie metody „przejęcia” obudowy ze ściany (Rys. 4). Ustawienia te wpływają na owinięcie warstw niekonstrukcyjnych wokół słupa, który umieszczony jest w rdzeniu ściany.
Rys.4 Narzędzie do obudowania słupa dostępne w jego ustawieniach
Niestety, zaznaczenie tej opcji powoduje sytuację jak na rys. 5, gdzie jak widać na rzucie, okładzina staje się częścią słupa. Z kolei w strukturze IFC, tak jak w widoku 3D w ArchiCADzie, brak tych fragmentów.
UWAGA: Model IFC zawsze odzwierciedla wygląd widoku 3D w ArchiCADzie.
Rys. 5 Włączone obudowanie słupa – rdzenia w ścianie
Aby uzyskać prawidłowy model IFC w przypadku, gdy wymiar słupa jest większy niż grubość rdzenia ściany konieczne jest stworzenie tzw. profilu złożonego. Polega on na takiej definicji przekroju słupa (ściany lub belki), który może być ręcznie edytowany (Rys.6). W ten sposób możemy uzyskać bryłę, która została utworzona z płaskiego profilu o dowolnym kształcie wytłoczonego prostopadle do jego płaszczyzny.
Rys. 6 Słup razem z ociepleniem i wykończeniem utworzony profilem złożonym
Na rys. 7 pokazaliśmy jak wygląda słup wykonany profilem złożonym (analogicznie do przedstawionego w przypadku użycia przejęcia obudowy słupa na rys. 5). Widać teraz, że każda warstwa podzielona jest na proste elementy, które będzie można szybko i poprawnie przedmiarować.
Rys. 7 Słup wykonany profilem złożonym w ścianie wielowarstwowej
W takim przypadku zarówno rdzeń słupa jak i jego wykończenie przypisane jest w strukturze IFC do elementu: Słup. W sytuacji gdy do przedmiaru potrzebujemy zakwalifikować jego wykończenie do ścian (IfcWall) tworzymy rdzeń słupa przy użyciu narzędzia Słup, a osobno profilem złożonym obudowujemy jego wykończenie, które następnie możemy przypisać do ściany – analogicznie jak w przypadku słupów wolnostojących (Rys. 8 i 9).
Rys.8 Profil złożony bez rdzenia słupa
Rys.9 Wykończenie słupa wykonanego profilem złożonym i przypisanym do Elementu: Ściany
Co ciekawe zamodelowanie słupa większego od rdzenia przy użyciu opcji obudowy i profilem złożonym powoduje różne ilości w zestawieniach materiałów w AC (Tab.1)
Tab.1 Zestawienie ilości słupa wykonanego dwoma metodami
Analizując wyniki w tabelach widać, że druga metoda powoduje nie ujęcie dodatkowego (ze słupa) ocieplenia i izolacji w zestawieniu. Tak, jak sugeruje to widok w 3D oraz w IFC, metoda obudowania słupa powoduje wliczenie objętości okładziny do objętości słupa i figuruje jako taki materiał (tu: żelbet C30/37). Tak samo sytuacja wygląda po wyeksportowaniu modelu do IFC.
Uwaga: różnica między zestawieniem dla słupa (0,63 + 0,56 + 0,08 ≠ 1,13) wynika z faktu, że część styropianu (tuż przy słupie wzdłuż ściany) raz jest przypisana do słupa, a raz do ściany (patrz: Rys.7, część z widokiem 3D).
Podsumowując:
- nawet najprostszy w obsłudze przypadek może przysporzyć wiele problemów przy nieumiejętnym korzystaniu z narzędzi ArchiCADa
- jak widać na przykładzie okładziny słupa i jego obudowania, niektóre narzędzia sprawdzające się na potrzebę dokumentacji 2D mogą komplikować przedmiar, a co za tym idzie utrudniają dalsze wykorzystanie modelu do wykonania kosztorysu i harmonogramu
- zalecamy wykonywanie wykończeń słupów strukturą warstwową, co pozwoli nam lepiej zarządzać modelem w przyszłości
- „ładnie” wyglądające struktury i połączenia na rzutach w AC nie zawsze oznaczają poprawny model IFC, natomiast widok 3D zawsze odzwierciedla ich wygląd w IFC
- podział warstw na elementy proste, a co za tym idzie odwzorowanie ich zgodnie z tym jak będą wykonane w rzeczywistości są kluczem do SZYBKIEGO i poprawnego przedmiaru
Pliki IFC użyte w artykule:
Słupy rdzenie w ścianach (47,6 KiB, 652 hits)
Joanna Karkoszka
Zespół MAD