BIM a infrastruktura…

Na konferencji „Dzień BIM” na PK 21 maja 2015 r., wśród wielu przedstawianych prezentacji mieliśmy okazję zobaczyć również projekty realizowane przez firmę Rapid5D. Jednym z nich był model projektu drogowego wykonany w ArchiCadzie. Widząc zagraniczne próby wykonania modeli dróg na oprogramowaniu do projektowania budowlanego, sami również podjęliśmy próbę wykonania modelu stricte drogowego. Przy okazji realizacji zlecenia na przedmiar hali wykonaliśmy obok budynku modele terenu dla parkingu i dróg dojazdowych. Powiem szczerze, że nie była to prosta sprawa kiedy do tego typu tematu nie używa się dedykowanego oprogramowania i chcemy dodatkowo wymieniać informacje przy użyciu pliku IFC.

Jak wszyscy wiemy w projektach związanych z infrastrukturą bardzo istotne są masy ziemne z uwagi na ogromne ilości i związane z tym koszty, dlatego tak ważne jest aby mieć te dane policzone na wysokim poziomie dokładności. Aby to osiągnąć zaprzęgliśmy do modelowania oprogramowanie Tekla Structures i SketchUp z uwagi na możliwości exportu/importu formatu IFC.

Tekla Structures ma spore możliwości w zakresie tworzenia brył, ale niestety nie stworzymy w niej jednego obiektu siatkowego o nieregularnej strukturze. W pewnym momencie myśleliśmy nawet że jest to możliwe… Był to moment kiedy znaleźliśmy projekt drogowy uczestniczący w konkursie firmy Construsoft w kategorii TOTAL BIM. Dzięki udostępnionemu plikowi z Tekli BIMsight zobaczyliśmy, że (niestety) teren to płaskie pliki DWG oraz ogromna  liczba trójkątów o grubości 1mm z programu Tekla Structures powstałych zapewne przy imporcie pliku dwg. Widzimy przy tym projekcie duży wkład pracy (prawdopodobnie do stworzenia wizualizacji), ale niestety żadnych elementów obiektowych związanych z terenem, dzięki którym moglibyśmy wykonać kalkulacje robót ziemnych.

żródło: http://www.construsoftbimawards.com/nl/submissions/total-bim/pouma-a11-brugge-westkapelle

Nie zrażając się tą informacją próbowaliśmy po swojemu i udało nam się stworzyć model obiektowy drogi, wiaduktu oraz teren. Samą drogę można z powodzeniem zrobić w Tekli, choć nie jest to prosta sprawa. Najbardziej problematyczny jest teren. Tutaj skorzystaliśmy z połączenia Tekli i Sketchup-a. W Tekli powstały proste bryły, a w Sketchupie siatka terenu z punktów. Niestety posiadana dokumentacja dla projektu dróg nie zaszczyciła nas takimi rzeczami jak warstwice w 3D, dzięki którym tworzenie terenu jest szybkie i proste. Teren w 3D powstał poprzez zrobienie punktów na odpowiedniej wysokości, przy wykorzystaniu referencyjnie plików mapy PDF/DWG. Na podstawie punktów powstała siatka, a po zaimportowaniu IFC z TS do SU i kilku operacjach bryłowych dostaliśmy bryły odpowiedzialne za wykopy i nasypy. Wszystko to mogliśmy wrzucić do BIMestiMate przez format IFC i dowolnie zprzedmiarować.
Można to zrobić jeszcze w inny sposób, czyli stworzyć w Tekli na podstawie punktów siatki obiekty o kształcie trójkąta i następnie wycinać bryły bryłami. Operacja karkołomna jeśli będzie bardzo duży teren.

Na koniec artykułu wypada wspomnieć o wzroście zainteresowania tematem BIM w infrastrukturze na polskim rynku. Dziś już to nie tylko konferencje organizowane przez producentów oprogramowania lecz coraz więcej publikacji przybliżających ten temat w czasopismach i na stronach internetowych. Szczególnie na tym polu aktywna jest firma EKKOM z Lublina. Ich działania propagujące BIM to artykuły takie jak m.in. ten http://edroga.pl/drogi-i-mosty/bim-przyszlosc-projektowania-040311467 omawiający standardowe zalety BIM-u w kontekście infrastruktury (polecamy komentarz pod tym artykułem o tym, że diabeł tkwi w szczegółach…). Natomiast obraz teraźniejszego poziomu projektowania infrastruktury przy użyciu BIM wyłania się z treści prezentacji Ekkomu na konferencjach w których biorą udział. Tak było na Konferencji „Projektowanie przyszłości II” gdzie po ciekawej prezentacji (link: tutaj i tutaj), z zadanych przez publiczność pytań ujrzeliśmy, że rzeczywistość skrzeczy i jak na razie firma robi modele tylko na swój użytek, a wymiana informacji z innymi projektantami kończy się w najlepszym przypadku na rysunkach dwg. Na niedawno zorganizowanej przez firmę Autodesk konferencji „BIM dla infrastruktury” powiedziane to zostało już dobitnie. Zdanie „BIM poziomu zerowego, czyli papierowe dokumenty, czasem PDF-y, do rzadkości należy zaś wymiana danych w plikach np. DWG”, zawarte w prezentacji świadczy o braku BIM-u w projektowaniu. Swoją drogą niefortunne jest też mówienie o BIM-ie i PDF-ach w taki sposób. Krótką recenzję konferencji można znaleźć na Geoforum, a komentarze pod tym artykułem pokazują, że BIM dla infrastruktury to na dzień dzisiejszy skanowanie 3D, które samo w sobie nie ma nic wspólnego z BIM-em. Ta sytuacja żywcem przypomina nasze działania z przeszłości i pokazuje jaką drogę muszą przejść firmy propagujące nowoczesne rozwiązania w budownictwie.

Podsumowując…
Jak zwykle skupiliśmy się na tym co najważniejsze w tej technologii czyli na „informacji”. Posiadając modele 3D ale w formie DWG, czy nawet elementy obiektowe (bez jakiegokolwiek parametru) nie możemy mówić o BIM-ie! Takie modele owszem pomogą w lepszym zrozumieniu sytuacji, podadzą punkty x,y,z dla terenu czy drogi, ale na tym to się kończy…  Być może jest nadzieja w BIM outsourcingu 🙂 ponieważ po naszych próbach udało się uzyskać obiekty infrastruktury w IFC, nie mając dedykowanych narzędzi.
Pytania do czytelników, macie doświadczenia w w/w zagadnieniach? Są inne opcje niż te które wymieniliśmy, aby uzyskać model IFC dla drogówki?

Maciej Dejer, Andrzej Inglot
Zespół M.A.D.