Kolejnym analizowanym przez nas programem klasy BIM jest Vectorworks. Program, dzięki różnorodnym pakietom (Architektura, Krajobraz, Spotlight, Studio, Wzornictwo), posiada rozległe zastosowanie, mi.in w architekturze, budownictwie, projektowaniu wnętrz czy szeroko pojętym designie.
USTAWIENIA EKSPORTU IFC – DANE
Ustawienia eksportu modelu do formatu IFC dostępne są po przejściu do: Plik→ Eksportuj → Eksportuj model IFC…. Opcje dotyczące eksportu zgrupowane są w dwóch zakładkach: Dane oraz Mapowanie warstw (Rys. 1).
Rysunek 1: Ustawienia eksportu IFC – zakładka Dane
W opcjach eksportu danych wybieramy jeden z dostępnych formatów [1]:
- .ifc – domyślny format wymiany IFC,
- .ifc XML – plik IFC wykorzystujący strukturę dokumentu XML, pliki w tym formacie są zwykle o 300-400% większe niż pliki .ifc,
- .ifc (spakowany) – skompresowany plik IFC, pozwala na zmniejszenie rozmiaru pliku o 60-80% w porównaniu do .ifc oraz o 90%-95% w porównaniu do .ifc XML, zalecany przy rozbudowanych projektach.
Następnie określamy wersję IFC oraz związaną z nią definicję widoku modelu (MVD). MVD wpływa na zakres eksportowanych elementów i parametrów, jego wybór zależy od celu wymiany modeli. Vectorworks 2018 obsługuje wersje:
- IFC 2×2 – starsza wersja, zastąpiona w 2007 r. przez IFC 2×3,
- IFC 2×3 – najbardziej popularna wersja IFC, obsługiwana przez wszystkie certyfikowane programy (aktualnie rekomendowana do użycia),
- IFC 4 – najnowsza, ale nie jest jeszcze powszechnie stosowana.
Dostępne MVD dla IFC 2×2 oraz IFC 2×3:
- CV 2.0 Architecture (Coordination View 2.0) – certyfikowany przez BuildingSMART International; widok koordynacji, zalecany przy eksporcie w celu koordynacji międzybranżowej i wykrywania kolizji;
- Extended Vectorworks Model View – widok umożliwiający eksport dodatkowych elementów w porównaniu do standardowego widoku CV 2.0: geometrii 3D jako obiektów proxy (IfcBuildingElementProxy), wymiarów (liniowe, kątowe, łukowe) oraz nachylenia, strzałki północy, linii przerwania czy przycisków tekstowych,
- IES VE – dedykowany do wymiany informacji z IES-Virtual Environment w celu wykonania symulacji i analiz wydajności energetycznej budynku,
- COBie/Facilities Management – widok stosowany przy przekazywaniu danych służących do zarządzania obiektem, dane te można przekonwertować za pomocą odpowiednich narzędzi do arkusza kalkulacyjnego,
- Simplified Geometry – widok mający wpływ na eksport elementów warstwowych; płyty eksportowane są jako „elementy rozbite” (każda warstwa stanowi odrębny komponent), natomiast ściany jako „elementy nierozbite” (wszystkie warstwy tworzą jedną, niepodzielna całość).
Dostępne MVD dla IFC 4:
- Reference View – widok referencyjny, brak możliwości edycji modelu, model stosowany przy jednostronnej wymianie, wykorzystywany jako plik referencyjny.
Dodatkowo, do eksportowanego modelu IFC, możemy dołączyć:
- przedmiar – eksport podstawowych danych ilościowych (BaseQuantities), opcja niezbędna przy eksporcie w celu wykonania zestawienia ilościowego/przedmiaru,
- plan graniczenia stref 1. stopnia – opcja zalecana przy eksporcie w celu wymiany informacji z programami do analiz energetycznych budynków; eksport rzutów powierzchni pomiędzy strefami, a przyległymi elementami (ściany, podłogi, sufity) wraz położeniem i zasięgiem otworów.
Dostępne opcje eksportu:
- eksportuj tylko widoczne obiekty – eksport obiektów znajdujących się tylko na widocznych klasach i warstwach,
UWAGA: w Vectorworks brak opcji służącej do eksportu wyfiltrowanych na podstawie parametrów lub zaznaczonych elementów, selekcje elementów można przeprowadzić przez wyłączenie widoczności odpowiednich klas/warstw, - eksportuj model terenu – opcja pozwalająca dołączyć albo wykluczyć model terenu z eksportu do IFC; opcja dotyczy tylko bryłowego modelu terenu, nie obejmuje innych elementów, jak np. drogi, drzewa, parkingi, wyposażenie placu zabaw itp., nawet jeśli znajdują się na tej samej warstwie projektowej,
UWAGA: w przypadku gdy zaznaczymy tę opcję, ale w zakładce ‘Mapowanie warstw’ nie przypiszemy warstwy na której znajduje się teren do kondygnacji Vectorworks o nazwie ‘Teren’, to model terenu i tak nie zostanie wyeksportowany, - eksportuj niestandardowe profile właściwości – eksport niestandardowych profili właściwości dodanych przez użytkownika w postaci rekordu,
- eksportuj bryły w formacie BREP – eksport elementów jako BREP (boundary representation), zapewniający szczegółowe odtworzenie geometrii; opcja niezbędna gdy wyeksportowany model będzie służyć do celów koordynacyjnych, wyszukiwania kolizji czy tworzenia zestawień ilościowych/przedmiarów,
- eksportuj tekst w formacie Unicode – pozwala na eksport znaków dwubajtowych, polskie znaki zostaną poprawnie odtworzone o ile docelowy program je obsługuje,
- eksportuj ściany/płyty z podziałem na komponenty – eksport poszczególnych składowych struktur warstwowych (ściany/płyty) jako odrębnych części o własnej geometrii („model rozbity”), eksport zalecany przy eksporcie w celu wykonania bardzo dokładnego zestawienia ilościowego/przedmiaru.
UWAGA: w przypadku gdy którykolwiek z komponentów ściany ma inną wysokość niż reszta, to ściana zostanie automatycznie wyeksportowana z rozbiciem komponentów.
Informacje o zastosowanym MVD oraz dodatkowych opcjach zamieszczone są w wyeksportowanym pliku we właściwościach projektu. W Vectorworks mamy możliwość przypisania i eksportu danych dotyczących projektu, autora projektu, firmy oraz projektowanego budynku. Wyeksportowane informacje widoczne są w modelu IFC we właściwościach: Projektu, Lokalizacji, Budowli czy Kondygnacji.
USTAWIENIA EKSPORTU IFC – MAPOWANIE WARSTW
W zakładce Mapowanie warstw przypisujemy warstwy do kondygnacji (Rys.2). Aby przypisać warstwę zaznaczamy ją na liście Dostępnych warstw, następnie wybieramy z listy rozwijalnej odpowiednią nazwę kondygnacji Vectorworks i klikamy przycisk Dodaj. Jedna warstwa może być przypisana do jednej kondygnacji, a po dodaniu powinna pojawić się na liście Zmapowane warstwy z prawej strony okna dialogowego. Za pomocą przycisku Usuń przenosimy warstwę z powrotem z listy zmapowanych do listy dostępnych i możemy ją ponownie przypisać.
Rysunek 2: Ustawienia eksportu IFC – zakładka Mapowanie warstw
Najefektywniejszym rozwiązaniem jest opracowywanie modelu korzystając od początku z kondygnacji (Narzędzia → Organizacja → Kondygnacje → Utwórz) (Rys. 3). W takim przypadku warstwy związane są z kondygnacjami, a nie z kategoriami informacji (kategoryzacja odbywa się za pomocą klas). Warstwy utworzone wraz z kondygnacją są automatycznie mapowane
Rysunek 3: Tworzenie nowej kondygnacji wraz z warstwami
Wpisanie w polu Liczba kondygnacji liczby mniejszej niż faktyczna liczba kondygnacji spowoduje, że nie wszystkie kondygnacje zostaną wyeksportowane (Rys. 2). Warstwy przypisane do „usuniętych” kondygnacji pojawią się na liście dostępnych warstw (nie będą zmapowane). W ten sposób uzyskamy możliwość przypisania ich do kondygnacji innych niż wyjściowa, nie zmieniając struktury w modelu. Wpisanie liczby większej skutkuje utworzeniem dodatkowych kondygnacji do których będzie można przypisać pozostałe warstwy.
W wierszu Nazwa kondygnacji IFC wpisujemy pod jaką nazwą kondygnacja zostanie wyeksportowana do IFC.
W zakładce Mapowanie warstw znajdują się także opcje służące do zdefiniowania kondygnacji jako nadziemnej, znajdującej się w poziomie wejścia czy posiadającej instalację tryskaczową/automatyczną instalację tryskaczową. Dodatkowo możemy wyeksportować informacje odnośnie planowanych powierzchni brutto i netto obiektu.
Po przygotowaniu ustawień eksportu możemy je zapisać (Zapisz ustawienia) albo od razu wyeksportować model (Eksportuj). Opcja zapisu pozwala na wykorzystanie ustawień do tworzenia raportów IFC i COBie.
VECTORWORKS – „MODEL NIEROZBITY” / „MODEL ROZBITY”
Porównanie modelu „rozbitego” i „nierozbitego” przeprowadzimy w przeglądarce BIM Vision.
Model „nierozbity”
W wyeksportowanych elementach warstwowych nie można rozróżnić poszczególnych komponentów – stanowią jedną całość (Rys. 4). Po rozwinięciu listy w strukturze IFC pokazują się nazwy poszczególnych materiałów wraz z ich grubościami. Właściwości przypisane są tylko na poziomie całego elementu (Rys. 5).
Rysunek 4: Ściana z nierozbitą struktura warstw
Rysunek 5: Ściana – model nierozbity
Model „rozbity”
Wyeksportowane elementy warstwowe są podzielone na komponenty (Rys. 6). Możemy zaznaczyć z osobna każdą część i np. zmierzyć za pomocą narzędzi BIM Vision parametry takie jak objętość czy powierzchnia. Po rozwinięciu listy w strukturze IFC pokazuje się podział na ‘części elementów budowli’ z przypisanym materiałem i jego grubością. Właściwości przypisane są jednak na poziomie całego elementu, a nie poszczególnych komponentów (Rys. 7).
Rysunek 6: Ściana – model nierozbity
Rysunek 7: Ściana – model rozbity
Sylwia Trybek
M.A.D. Engineers
BIBLIOGRAFIA:
[1] http://www.buildingsmart-tech.org/specifications/ifc-overview
